 |  |  |  |  |  |  |  |  | عربية |
Φαινομενική ανακωχή. Οι μετανάστες που έχασαν τη ζωή τους στα σύνορα της ΕΕ τον Ιανουάριο του 2007 είναι τουλάχιστον 22 – στην Ισπανία, τη δυτική Σαχάρα, την Αλγερία, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Τουρκία. Σύνολο 11.778 τα θύματα από το 1988. Τα δεδομένα δείχνουν σαφή μείωση του αριθμού των νεκρών τον Ιανουάριο που μας πέρασε σε σχέση με τους 243 του Δεκεμβρίου 2007. Η κατάσταση στα σύνορα όμως κάθε άλλο παρά ρόδινη είναι. Εξεγέρσεις σε κέντρα κράτησης μεταναστών στη Γαλλία, την Ελλάδα, την Κύπρο και την Ιταλία (όπου στο Κασίμπιλε συνελήφθησαν πέντε αιτούντες άσυλο επειδή μπλόκαραν την είσοδο του κέντρου κράτησης για δύο ώρες σε ένδειξη διαμαρτυρίας). Συνεχίζονται οι επαναπροωθήσεις εκατοντάδων προσφύγων από την Ανκόνα και τη Βενετία προς την Πάτρα, από όπου η ελληνική αστυνομία τους απελαύνει προς την Τουρκία. Νέα αναφορά της Επιτροπής Libe [Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα Πολιτικά Δικαιώματα, τη Δικαιοσύνη και τις Εσωτερικές Υποθέσεις] επιτίθεται στις συνθήκες κράτησης στη Μάλτα. Και την ίδια στιγμή η Λιβύη, η οποία συνήψε συμφωνία με τη Μάλτα αμέσως μετά τη συμφωνία της με την Ιταλία, ανακοινώνει την επικείμενη απέλαση ενός εκατομμυρίου αλλοδαπών, μεταξύ των οποίων και των 600 προσφύγων από την Ερυθραία που κρατούνται στη Μισράτα εδώ και δύο χρόνια. Σύμφωνα με την εφημερίδα Sudan Tribune, η ίδια μοίρα “επαναπατρισμού” από το Σουδάν περιμένει άλλους 4.000 ανθρώπους από την Ερυθραία που αιτούνται άσυλο. Όπως μαρτυρεί κι ένα αποκλειστικό βίντεο που πρόσφατα κυκλοφόρησε η Fortress Europe, προβλέπονται χρόνια φυλάκισης και βασανιστηρίων, ως να ήταν κατηγορούμενοι από τη χώρα τους για εσχάτη προδοσία σε καιρό πολέμου.Ανθρωποκτονία. Με αυτήν την κατηγορία κατέληξε στη φυλακή ο 46χρονος Μαριάνο Ρουγκιέρο. Τα γεγονότα μας οδηγούν στη νύχτα της 10ης Ιανουαρίου. Πενήντα μίλια νότια της Λαμπεντούσα, μια βάρκα με 60 Σομαλούς πρόσφυγες περνά κοντά από ένα αλιευτικό από το Μπάρι, το οποίο οδηγεί ο Ρουγκιέρο. Ένας από τους πρόσφυγες βουτά στη θάλασσα και φτάνει κολυμπώντας ως το αλιευτικό να ζητήσει βοήθεια. Ο Ρουγκιέρο όμως δεν θέλει τον πρόσφυγα στο σκάφος του και μετά από συμπλοκή τον πετάει στη θάλασσα. Ο άνθρωπος πεθαίνει. Το κορμί του χάνεται στα κύματα. Όταν φτάνουν στη Λαμπεντούσα οι υπόλοιποι πρόσφυγες καταγγέλλουν το γεγονός, ενώ επιβεβαιώνουν την καταγγελία και τέσσερα μέλη του πληρώματος του σκάφους. Προκύπτει ένα επεισόδιο χωρίς προηγούμενο. Στις 14 Ιανουαρίου, το δικαστήριο του Ακγριγκέντο εγκρίνει τη σύλληψη του Ρουγκιέρο. Την ίδια μέρα, στο ίδιο δικαστήριο εκδικάζονται άλλες δύο υποθέσεις που διόλου δεν διαφέρουν απ’ αυτήν του Ρουγκιέρο. Η μία αφορά τους επτά ψαράδες από την Τυνησία και η άλλη το ακρωτηρίου Αναμούρ – κι οι δυο μαζί αφορούν την άρνηση βοήθειας στη θάλασσα. Δύο υποθέσεις που διδάσκουν στους ψαράδες να παίρνουν ανοιχτές τις στροφές όταν πλησιάζουν βάρκες με μετανάστες ώστε να αποφεύγουν τα μπλεξίματα με το νόμο, τα μπλεξίματα που προσπάθησε να αποφύγει και ο Ρουγκιέρο…
Ραντάρ ενάντια στις σφαγές; Από τα 22 θύματα που καταγράφηκαν τον Ιανουάριο, τα 18 κατευθύνονταν προς την Ισπανία. Συνεχίζουν λοιπόν να πεθαίνουν οι άνθρωποι παρά το σύστημα εξωτερικών παρακολουθήσεων SIVE [Sistema Integrado de Vigilancia Exterior], ένα δίκτυο με 23 σταθμούς ραντάρ κατά μήκος των ακτών της Ανδαλουσίας και άλλους 27 στα Κανάρια (εκ των οποίων οι 16 είναι υπό κατασκευήν). Πρόκειται για ένα σύστημα ικανό να εντοπίσει ένα αντικείμενο μετρίου μεγάθους σε απόσταση 21 μέτρων από την ακτή και ως εκ τούτου να επιταχύνει τη βοήθεια. Έτσι λοιπόν για να διαφύγουν τον έλεγχο του SIVE οι μετανάστες διακινδυνεύουν τη ζωή τους χρησιμοποιώντας όλο και μικρότερες βάρκες, που πλέουν επιφανειακά στο νερό, είναι αόρατες για τις υπέρυθρες ακτίνες των ραντάρ και κρύβονται στα κύματα. Τέτοια ήταν η βάρκα που έφτασε στο Κονίλ στις 22 Ιανουαρίου και ανατράπηκε ένα μέτρο από την παραλία, τέτοια και η βάρκα που ναυάγησε στο Μπαρμπάτε στην αρχή της χρονιάς. Το αποτέλεσμα: δέκα νεκροί από πνιγμό. Σίγουρα οι αφίξεις στην ιβηρική χερσόνησο μειώθηκαν κατά 24% το 2007 και οι νεκροί στα στενά του Γιβραλτάρ, χάρη στα ραντάρ, από 215 το 2006, ήταν 131 το 2007. Το κόστος όμως σε ανθρώπινες ζωές παραμένει φρικτό και απαράδεκτο. Δεν είναι τα ραντάρ που θα σταματήσουν τις σφαγές, όταν δεν υπάρχει κάποια πολιτική για την κινητικότητα των αφρικανών μεταναστών, για την αποκατάσταση των προσφύγων και για επενδύσεις στη Μεσόγειο.
87 εκατομμύρια. Στους θαλάσσιους δρόμους των Καναρίων νήσων στον Ατλαντικό, ο Ιανουάριος εξέπνευσε με τουλάχιστον επτά νεκρούς. Στις 4 Ιανουαρίου βρέθηκαν στα ανοιχτά του ακρωτηρίου Μπάρμπας 4 πτώματα 270 μίλια νότια της Ντάκλα στη δυτική Σαχάρα, ενώ στις 13 Ιανουαρίου βρέθηκαν άλλα τρία σε μια πιρόγα 90 μίλια νότια του ισπανικού αρχιπελάγους. Το 2007, οι αφίξεις στα Κανάρια μειώθηκαν κατά 62% και σύμφωνα με μια απογραφή τα θύματα, από 1035 την προηγούμενη χρονιά, ήταν 745 το 2007. Από τον Αύγουστο του 2006, η Frontex έχει επαναπροωθήσει προς τις αφρικανικές ακτές 12.864 μετανάστες. Και από την πρώτη Φεβρουαρίου 2008, θα εγκαινιαστούν τακτικές ευρωπαϊκές περιπολίες στον Ατλαντικού καθόλη τη διάρκεια του έτους, με τη συνδρομή των ισπανικών, των πορτογαλικών και των ιταλικών αρχών και συνολικό κόστος 12 εκατομμυρίων ευρώ. Στο κόστος αυτό προστίθεται και το ποσό των 87 εκταμμυρίων που διέθεσε η Ευρωπαϊκή Ένωση για το έτος 2007-2008 για τη χρηματοδότηση των “επαναπατρισμών” των μεταναστών που αποβιβάζονται στα Κανάρια (16.000 μεταξύ Ιανουαρίου και Αυγούστου 2007, με κόστος 10,8 εκταμμύρια ευρώ, δηλ. 675 ευρώ το κεφάλι), καθώς και για τη χρηματοδότηση των κοινών επιχειρήσεων στη Σενεγάλη, τη Μαυριτανία και το Μαρόκο, επιχειρήσεων οι οποίες από τον Απρίλιο του 2006 έχουν εμποδίσει την έξοδο τουλάχιστον 7000 μεταναστών. Οι τελευταίες εξορμήσεις στο Μαρόκο ολοκληρώθηκαν με εκατό συλλήψεις στο Ραμπάτ, ενώ το 2007 συνελήφθησαν γύρω στους 2400 μετανάστες στις ακτές της δυτικές Σαχάρας που κατόπιν απελάθηκαν στην Αλγερία, όπου εγκαταλείφθηκαν σε μία ημιέρημη ζώνη κοντά στα σύνορα. Οι περιπολίες όμως δεν είδαμε να σταματούν την παράνομη διέλευση ευρωπαϊκών, ρωσικών και κινεζικών βιομηχανικών αλιευτικών, που τα τελευταία χρόνια έχουν οδηγήσει σε αφανισμό τα ψάρια στον ωκεανό της βορειοδυτικής Αφρικής και είναι άμεσα υπεύθυνα για την εκδίωξη των σενεγαλέζων ψαράδων προς την Ισπανία.
Ψάρεμα πτωμάτων. Ο Ale Nodye, από οικογένεια ψαράδων του Καγιάρ της Σενεγάλης, τα τελευταία έξι χρόνια μόλις που έβγαζε τα καύσιμα της βάρκας του με τα έσοδα από το ψάρεμα. Αποφάσισε λοιπόν να φύγει από τη Σενεγάλη κι ανέβηκε σε ένα ξύλινο κωπήλατο σκάφος με προορισμό τα Κανάρια με άλλους 87 ανθρώπους. Το ταξίδι είχε άσχημο τέλος. Ο ίδιος απελάθηκε και ο ξάδελφός του πέθανε. Παρόλ’ αυτά ο 27χρονος Nodye θέλει να ξαναφύγει. “Στην Ισπανία μπορώ τουλάχιστον να δουλέψω στη θάλασσα, εδώ δεν έχει πια ψάρια” είπε στους New York Times. Οι επιστήμονες γνωρίζουν τα αίτια της καταστροφής. Η εντατική και συχνά παράνομη αλιεία των ευρωπαϊκών, των ρωσικών και των κινεζικών αλιευτικών έχουν εξολοθρεύσει τα ψάρια. Ο ίδιος ο πρόεδρος της Σενεγάλης, ο Abdoulaye Wade, κατηγορεί την Ευρώπη: “Θέλουμε να ψαρεύουμε ψάρια, όχι πτώματα”. Και συνεχίζει: “Είχαμε τις πιο πλούσιες ακτές στον κόσμο, αλλά η παράνομη ευρωπαϊκή και ασιατική αλιεία δεν έχουν αφήσει τίποτα.” Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Πρωταγωνίστρια είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση, που με το ένα χέρι λυμαίνεται τους φυσικούς πόρους μιας ολόκληρης ηπείρου και με το άλλο φράζει την έξοδο σε όσους προσπαθούν να πάρουν πίσω αυτό που τους ανήκει.
14 ετών στην Ιταλία. Τρεις νεκροί ο απολογισμός του Ιανουαρίου στις θαλάσσιες οδούς που οδηγούν από την Τουρκία μέσω Ελλάδας στην Ιταλία κι από κει στη βόρεια Ευρώπη. Το πρώτο εμπόδιο είναι τα ελληνοτουρκικα σύνορα, η συνοριακή γραμμή ανάμεσα στην Αδριανούπολη και το Διδυμότειχο κατά μήκος του Έβρου. Αρκετοί το περνούν, συχνά με μικρά καϊκια, για να βρεθούν στην Ελλάδα μέσα σε νταλίκες που κάθε νύχτα ξεφορτώνουν το ανθρώπινο φορτίο τους. Μια τέτοια νύχτα ήταν και η 15η Ιανουαρίου. Οι Τούρκοι μετέφεραν πρόσφυγες από τη μία όχθη του ποταμού στην άλλη. Κάτι πήγε στραβά. Η βάρκα ανατράπηκε. Μια γυναίκα πνίγηκε στα παγωμένα νερά του Έβρου. Δύο βδομάδες μετά, στις 30 Ιανουαρίου, το πλήρωμα της Αριάδνης, ενός φερυμπότ της γραμμής Πάτρα-Βενετία, ανακάλυψε πάνω στο πλοίο τα απομεινάρια ενός ανθρώπου που είχε κρυφτεί για να φτάσει στην Ιταλία και από κει να συνεχίσει το ταξίδι του. Το ίδιο σχέδιο φαίνεται να είχε στο μυαλό του και ο δεκατετράχρονος Αφγανός που είχε κρυφτεί σε νταλίκα που έφευγε από την Ελλάδα για την Ανκόνα. Έπεσε από τη νταλίκα και τον καταβρόχθισε η άσφαλτος στις 22 Ιανουαρίου. Το πτώμα του βρέθηκε στον αυτοκινητόδρομο, δίπλα στο Φορλί.
Κυνηγετική περίοδος. Στην Πάτρα εγκαινιάστηκε επισήμως η περίοδος του κυνηγιού των μεταναστών. Την παραμονή του παραδοσιακού καρναβαλιού, οι ελληνικές αρχές αποφάσισαν να “καθαρίσουν” τη λιμενική ζώνη, απ’ όπου καθημερινά εκατοντάδες πρόσφυγες επιχειρούν να επιβιβαστούν στα πλοία για την Ιταλία και να κρυφτούν μέχρι το Μπάρι, το Μπρίντιζι, την Ανκόνα ή τη Βενετία. Πάνω από 200 Αφγανοί πρόσφυγες συνελήφθησαν και μεταφέρθηκαν στα κέντρα κράτησης της Αθήνας και του Έβρου κοντά στα τουρκικά σύνορα, με την προοπτική να επαναπροωθηθούν προς την Τουρκία. Η αστυνομία ξεκίνησε την κατεδάφιση της παραγκούπολης των προσφύγων κοντά στο λιμάνι όπου ζούν, ανάμεσα σε χαρτόκουτες και σεντόνια, τουλάχιστον 700 άνθρωποι, κυρίως ιρακινοί και αφγανοί, μεταξύ των οποίων και 300 ανήλικοι. Η ελληνική αστυνομία εκτιμά ότι πάνω από 4000 πρόσφυγες ζουν στην πόλη της Πάτρας περιμένοντας να περάσουν στην Ιταλία κι από κει να συνεχίσουν ίσως το ταξίδι τους προς τη βόρεια Ευρώπη και την Αγγλία. Έγινε μεγάλη κινητοποίηση για να σταματήσει η κατεδάφιση του καταυλισμού των προσφύγων από ελληνικές οργανώσεις και ομάδες και στην πορεία που οργανώθηκε συμμετείχαν πάνω από 2000 άτομα, μεταξύ των οποίων εκατοντάδες αφγανοί και ιρακινοί πρόσφυγες. Οι συνθήκες ζωής στον καταυλισμό είναι άθλιες: καμία υγιεινή, έλλειψη πόσιμου νερού και ρεύματος. Το 2006, 33 αφγανοί πέθαναν προσπαθώντας να πάρουν ρεύμα από το δίκτυο ηλεκτροδότησης.
Κρουαζιέρα στην Ελλάδα. Στις 19 Ιανουαρίου η ελληνική αστυνομία συνέλαβε 66 ιρακινούς και 4 αφγανούς στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας που μόλις είχαν επαναπροωθηθεί στην Ελλάδα από την Ιταλία, όπου είχαν βρεθεί σ’ ένα πλοίο που είχε φτάσει από την Πάτρα. Οι πρόσφυγες αμέσως εστάλησαν στο στρατόπεδο κράτησης του Έβρου κοντά στα τουρκικά σύνορα, ώστε να απελαθούν στην Τουρκία η οποία βομβαρδίζει το ιρακινό Κουρδιστάν, μαζί με άλλους 200 αφγανούς πρόσφυγες που είχαν συλληφθεί, πάλι στην Ηγουμενίτσα, τις προηγούμενες μέρες. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στα πρακτορεία Τύπου, μόνο τον Ιανουάριο του 2008 επαναπροωθήθηκαν στην Ελλάδα από τα λιμάνια του Μπάρι, της Ανκόνα και της Βενετίας τουλάχιστον 172 μετανάστες, στην πλειοψηφία τους αφγανοί και ιρακινοί. Το 2006 οι επαναπροωθήσεις στην Ελλάδα από το Μπάρι ήταν 850 και αφορούσαν, μεταξύ άλλων, 300 ιρακινούς και 170 αφγανούς. Δεν έπιασαν λοιπόν τόπο οι καταγγελίες εναντίον της επαναπροώθησης που έχουν εκφραστεί τόσο από το ευρωκοινοβούλιο όσο και από την Ύπατη Αρμοστεία των ΗΕ για τους πρόσφυγες.