ROME, 29/04/09 -Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε δεκτές τις καταγγελίες των προσφύγων της Πάτρας. Η ιταλική κυβέρνηση θα δικαστεί για παραβίαση των στοιχειωδών δικαιωμάτων 35 αφγανών και σουδανών αιτούντων άσυλο, μεταξύ των οποίων και ορισμένοι ανήλικοι, οι οποίοι συνελήφθησαν και εκδιώχτηκαν (επιστράφηκαν στην Ελλάδα) χωρίς καμία τυπική διαδικασία στα ιταλικά λιμάνια της Αδριατικής και χωρίς να τους δοθεί η δυνατότητα να ζητήσουν άσυλο σε καμία από τις δύο χώρες. Τις καταγγελίες εισηγήθηκαν οι δικηγόροι Alessandra Ballerini και Luca Mandro με τη συνεργασία του Fulvio Vassallo Paleologo. Τις συγκέντρωσαν κατά την επίσκεψή τους στην Πάτρα με αποστολή της του δικτύου Tuttidirittiumanipertutti (Όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα για όλους) που συγκροτήθηκε στη Βενετία για το ζήτημα των επαναπροωθήσεων προσφύγων από την Ιταλία στην Ελλάδα. Από τη στιγμή που απορρίπτονται, οι πρόσφυγες συλλαμβάνονται για μερικές μέρες σε
κοντέινερ κοντά στο γραφείο των λιμενικών στην Πάτρα. Όταν απελευθερώνονται επιστρέφουν στον καταυλισμό στην άκρη της πόλης, όπου ζουν χιλιάδες πρόσφυγες και προσπαθούν κάθε νύχτα να κρυφτούν σε φορτηγά που φεύγουν για την Ιταλία. Εκτός από την ιταλική κυβέρνηση, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάσισε να εξετάσει και τις παραβιάσεις στοιχειωδών δικαιωμάτων από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης παρά το ότι οι δικηγόροι δεν είχαν υποβάλει συγκεκριμένα αντίστοιχο αίτημα.
Επαναπροωθήσεις στην Ελλάδα το 2008
Ancona | 2.106 |
Bari | 1.198 |
Brindisi | 730 |
Venezia | 1.610 |
Totale | 5.644 |
Από χρόνια τα λιμάνια της Βενετίας, της Ανκόνα, του Μπάρι και του Μπρίντιζι έχουν γίνει μία από τις κύριες πύλες εισόδου των αιτούντων άσυλο στην Ιταλία. Κατά τη διάρκεια του 2008, οι επαναπροωθήσεις από την Ιταλία προς την Ελλάδα ήταν 5644 σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών. Η πλειοψηφία τους είναι ιρακινοί και αφγανοί. Πολλοί απ’ αυτούς είναι ανήλικοι. Στα λιμάνια, ορισμένες οργανώσεις προσπαθούν να βοηθήσουν τους πρόσφυγες να κάνουν αίτηση ασύλου, εις πείσμα των μεθόδων που χρησιμοποιούν τα όργανα της τάξης. Πολλές φορές όμως οι οργανώσεις αυτές δεν έχουν ενημέρωση για την παρουσία και τη σύλληψη των προσφύγων στα λιμάνια. Οι αριθμοί δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολιών. Κατά τη διάρκεια του 2008, στη βενετία, η ιταλική επιτροπή για τους πρόσφυγες (CIR) δηλώνει ότι βοήθησε 138 άτομα, μεταξύ των οποίων 42 αφγανούς και 64 ιρακινούς. Την ίδια περίοδο η ακτοφυλακή της Βενετίας δηλώνει ότι συνέλαβε και επαναπροώθησε στην Ελλάδα 1610 άτομα. Αυτό σημαίνει ότι 92% των ανθρώπων που επιβιβάστηκαν παράνομα στα πλοία και έφτασαν στο βενετικό λιμάνι επιστράφηκαν στην Ελλάδα χωρίς πρόσβαση σε διαδικασίες αίτησης ασύλου. Το ίδιο συμβαίνει και στα άλλα λιμάνια, σε μικρότερο βαθμό. Στην Ανκόνα μέσα σε έναν χρόνο απορρίφθηκαν 2016 άτομα, ενώ η CIR εξυπηρέτησε 259 μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2008. Στο Μπρίντιζι η αναλογία είναι 184 προς 730. Στο Μπάρι, κατά τη διάρκεια του 2008 πάντα, οι επαναπροωθούμενοι έφτασαν τους 1198. Από κει και πέρα βέβαια, συμβαίνει και το εξής - παράδοξο, αλλά αληθινό: Δεν είναι απαραίτητο ότι αυτός που θα έχει τη δυνατότητα να ζητήσει άσυλο στην Ιταλία, θα το ζητήσει κιόλας. Ο λόγος είναι απλός. Πολλοί έχουν τελικό στόχο την Αγγλία ή τη Βόρεια Ευρώπη: Αν αφήσουν τα αποτυπώματά τους στα ιταλικά σύνορα, θα είναι υποχρεωμένοι να μείνουν στην Ιταλία.
Πολλοί από τους επαναπροωθούμενους είναι αφγανοί. Αφγανός ήταν και ο Ζαχέρ, ο δεκατριάχρονος που πέθανε στις 13 του περασμένου Δεκεμβρίου στη Βενετία, κρυμμένος σε νταλίκα με προορισμό την Ιταλία. Όταν έφτασε δεν δήλωσε την παρουσία του στην ακτοφυλακή, γιατί φοβόταν ότι θα θα τον έστελναν πίσω στην Ελλάδα. Οι επαναπροωθήσεις αφορούν φυσικά και τους ανήλικους. Ο Τζουμάα Κ. επιστράφηκε τρεις φορές από τη Βενετία και το Μπάρι σε ηλικία δεκαέξι ετών. Η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών έχει εκφραστεί επανειλημμένα ενάντια στις επαναπροωθήσεις στην Ελλάδα των αιτούντων άσυλο, με χαρακτηριστική στιγμή την έκκληση προς τις χώρες της ΕΕ, στις 13 Απριλίου του 2008, να αρθεί η ρύθμιση της συνθήκης του Δουβλίνου ΙΙ που προβλέπει επιστροφή των προσφύγων στην Ελλάδα. Επίσης, στην πρόσφατη συνάντησή τους, ο ύπατος αρμοστής Guterres είχε μιλήσει για τα σύνορα της αδριατικής με τον υπουργό Maroni. Και στις 24 Ιουνίου 2008 η οργάνωση Tar Puglia είχε εμποδίσει την επαναπροώθηση στην Ελλάδα ενός αφγανού πρόσφυγα με βάση την θέση της Ύπατης Αρμοστείας, μιας θέσης που είχε υιοθετήσει ανεξάρτητα και η νορβηγική κυβέρνηση τον Φεβρουάριο του 2008, μπλοκάροντας τις επαναπροωθήσεις στην Ελλάδα. Ενάντια στις επαναπροωθήσεις στην Ελλάδα είχε εκφραστεί, με έμμεσο βέβαια τρόπο και χωρίς να κατονομάζει τη χώρα, το Ευρωκοινοβούλιο με μία απόφαση σχετικά με τις σχέσεις με το Ιράκ που είχε εγκριθεί στις 15 Φεβρουαρίου του 2007.
Η Ελλάδα έχει το χαμηλότερο ποσοστό αποδοχής αιτήσεων ασύλου: 2% έναντι του μέσου ευρωπαϊκού 20%. Τραγική ιδιαιτερότητα: Ποτέ δεν έχει εγκριθεί αίτηση ασύλου από ιρακινό. Η Ελλάδα αρνείται να προστατεύσει χιλιάδες αιτούντες άσυλο που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα αναγνωρίζονταν. Καταγγελίες για την άρνηση της αναγνώρισης του δικαιώματος στο άσυλο στην Ελλάδα προέρχονται συχνά από διάφορες οργανώσεις. Η γερμανική ΜΚΟ Pro Asyl, μετά από σύντομη επίσκεψή της στην Ελλάδα από τις 20 έως τις 28 Οκτωβρίου 2008, αναφέρει: “Η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να εγγυηθεί τις ελάχιστες προϋποθέσεις ενός καθεστώτος ασύλου”. Οι συνολικοί αριθμοί: Από τις 10.165 αιτήσεις που υποβλήθηκαν τους πρώτους έξι μήνες του 2008, εξετάστηκαν οι 8387 και απορρίσθηκαν όλες. Και η οργάνωση Human Rights Watch έχει επιληφθεί της υπόθεσης. Στην αναφορά της “Stuck in a Revolving Door” (Eγκλωβισμένοι σε μια περιστρεφόμενη πόρτα), γράφει: “Η Ελλάδα αρνείται να προστατεύσει ευάλωτους ανθρώπους και τους κακομεταχειρίζεται κατά την κράτησή τους”. Η Human Rights Watch ζητά λοιπόν: “Τα κράτη-μέλη της ΕΕ να άρουν τις επαναπροωθήσεις στην Ελλάδα των προσφύγων που αιτούνται άσυλο”.
Εγώ, ένας ανήλικος αφγανός που επιστράφηκε τρεις φορές από την Ιταλία
Το φερυμπότ των Μινωικών γραμμών φτάνει στις οκτώ το πρωί στη Βενετία μια αυγουστιάτικη μέρα του 2008, ο Τζουμάα Κ. δεν θυμάται την ακριβή ημερομηνία. Ήταν η πρώτη του φορά μετά από μήνες αποτυχημένων προσπαθειών. Είχε σκαρφαλώσει στην καρότσα τρεις μέρες πριν, μέσα στη νύχτα. Το φορτηγό ήταν σταθμευμένο στο λιμάνι της Πάτρας[...]