02 March 2008

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008

russianfrançaisenglishitalianoespañoldeutschturkishgreekdanish
Οι πρόσφυγες και μετανάστες που έχασαν τη ζωή τους στα ευρωπαϊκά σύνορα το Φεβρουάριο του 2008 ήταν τριανταέξι: Εικοσιτέσσερα θύματα στα ανοιχτά του Μαρόκου, δύο στην Ισπανία, ένας στην Ceuta και έξι στο μακρύ δρόμο από την Αλγερία στη Σαρδηνία. Στην Αίγυπτο τρεις αιτούντες άσυλο δολοφονήθηκαν από τη συνοριακή αστυνομία στο όρος Σινά. Η Λιβύη υπέγραψε μια συμφωνία με τη Μάλτα, ως συνέχειας της αντίστοιχης με την Ιταλία και προχωρά σε διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ υπάρχει μεγάλη ανησυχία για τη ζωή 200 προσφύγων από την Ερυθραία που απελάθηκαν μέσα στο Φεβρουάριο. Στην Αλγερία ένας γάλλος παπάς κι ένας αλγερινός γιατρός συνελήφθησαν επειδή βοηθούσαν μετανάστες στη Maghia. Στο μεταξύ από τη Γαλλία ξεκίνησε η πρώτη μαζική απέλαση προς το Πακιστάν και οι Βρυξέλλες θέτουν σε ισχύ τη συμφωνία επαναπροώθησης μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ουκρανίας.

Οι Φαραώ. Τη χτύπησαν πισώπλατα. Δεν ήταν πάνω από 30 χρονών. Προσπαθούσε, μαζί με μια ομάδα άλλων δέκα ατόμων από την Ερυθραία, να περάσει τα σύνορα προς το Ισραήλ. Όμως η αιγυπτιακή αστυνομία τη δολοφόνησε. Άλλοι τρεις τραυματίστηκαν. Σώθηκαν πέντε παιδιά. 'Ηταν 25 Φλεβάρη του 2008. Η γυναίκα ήταν το έκτο θύμα από τις αρχές της χρονιάς, ενώ άλλοι τρεις είχαν δολοφονηθεί το περασμένο καλοκαίρι. Αλλάζουν τα περάσματα. Αλλάζουν και οι εκτελεστές. Αλλά τα θύματα παραμένουν τα ίδια: πρόσφυγες από το Σουδάν, την Ερυθραία, την Ακτή του Ελεφαντοστού. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ισραηλινής κυβέρνησης 7500 άτομα πέρασαν παράνομα από τα αιγυπτιακά σύνορα μέσα στο 2007, σε σύγκριση με τους πάνω από 1000 πρόσφυγες που πέρασαν τις τελευταίες εβδομάδες. Το μεγαλύτερο ποσοστό προέρχεται από την Ερυθραία, αλλά και από το Σουδάν, το Νταρφούρ και την Ακτή του Ελεφαντοστού. Μετά από μήνες κράτησης σε υπερπλήρεις καταυλισμούς στο νότιο Ισραήλ βρίσκονται αντιμέτωποι με άμεση απειλή απέλασης. Πράγματι, το Ισραήλ πρόσφατα αποφάσισε να απελάσει το μεγαλύτερο μέρος των προσφύγων στην Αίγυπτο, τη χώρα όπου στις 30 Δεκέμβρη 2005 4000 αστυνομικοί επιτέθηκαν σε 3.500 πρόσφυγες από το Σουδάν για να τους απομακρύνουν από τον χώρο στον οποίο βρίσκονταν συγκεντρωμένοι επί τρεις μήνες, λίγες εκαντοντάδες μέτρα από το κτήριο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες στο Κάιρο. Το αποτέλεσμα της αστυνομικής επιχείρησης ήταν 25 νεκροί, ανάμεσά τους και ένα τετράχρονο παιδί.

Πικρή Asmara. Η κατάσταση για τους πρόσφυγες από την Ερυθραία δεν είναι καλύτερη στη Λιβύη. Στη Misratah συνεχίζεται εδώ και δύο χρόνια η οδύσσεια των 600 Σουδανών που κρατούνται περιμένοντας την απέλαση. Στα μέσα Φλεβάρη, 200 πρόσφυγες από την Ερυθραία απελάθηκαν αεροπορικώς από την πόλη Kufrah. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, οι πρόσφυγες είχαν προηγουμένως απελαθεί στη Λιβύη από την Ιταλία. Εφτά οικογένειες επιβεβαίωσαν ότι οι γιοί τους επιστράφηκαν στην Ερυθραία, όπου θα καταλήξουν στις φυλακές του Wea κοντά στο Assab. Την είδηση επιβεβαίωσε ένας πολίτης της Ερυθραίας, εργαζόμενος στο αεροδρόμιο της Asnmara. Τι θα απογίνουν; Οι μαρτυρίες στο video ''Eρυθραία - Φωνές βασανιστηρίων'' δεν αφήνουν περιθώριο αμφιβολιών. Το μέλλον τους; τα βασανιστήρια στην καλύτερη περίπτωση ή ο θάνατος. Και δημιουργείται το ερώτημα: ποιος πλήρωσε για την απέλαση με αεροπλάνο; Μια ασυνήθιστη μέθοδος για τη Λιβύη, που κατά κανόνα μεταφέρει οδικώς τους πρόσφυγες και τους εγκαταλείπει στη μέση της ερήμου. Μήπως πλήρωσε η Ιταλία; Το ερώτημα είναι εύλογο, μιας και το έχει ήδη κάνει το 2004 , όταν χρηματοδότησε την κυβέρνηση της Λιβύης για την απέλαση 109 προσφύγων από την Ερυθραία. Το ερώτημα προς το παρόν μένει αναπάντητο. Το σίγουρο είναι ότι η Ιταλική κυβέρνηση χρηματοδοτεί τη συνοριακή αστυνομία με 6.243.000 ευρώ για τις κοινές περιπολίες με τη Λιβύη. Η διμερής συμφωνία Λιβύης-Ιταλίας της 29ης Δεκέμβρη 2007 επικυρώθηκε στις 19 Φλεβάρη από την κυβέρνηση της Λιβύης και σύντομα θα τεθεί σε εφαρμογή. Αντίστοιχη συνθήκη υπέγραψε η Λιβύη με τη Μάλτα στις 27 Ιανουαρίου 2008. Ανάλογες διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη έχει ξεκινήσει και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι δουλέμποροι είναι σίγουρα ενημερωμένοι για τις παραπάνω εξελίξεις: το Φεβρουάριο σημειώθηκε ρεκόρ αφίξεων στις ακτές της Σικελίας, 1855 άτομα σε σύγκριση με 355 τον Φεβρουάριο της περσινής χρονιάς. Όλοι βιάζονται: οι δουλέμποροι γιατί οι αυξημένες περιπολίες θα μειώσουν τις προοπτικές κέρδους, οι πρόσφυγες γιατί οι ίδιες περιπολίες θα αυξήσουν τις προοπτικές θανάτου.

Παράνομη κατακράτηση: Ζήτησαν ταχύτερη εξέταση των αιτήσεών τους για άσυλο και κατέληξαν να διώκονται για παράνομη κατακράτηση. Συνέβη στο κέντρο προσωρινής κράτησης στο Cassibile της Σικελίας. Η υπόθεση ξεκινά στις 23 Γενάρη, όταν 110 πρόσφυγες από την Eρυθραία που αιτούνται πολιτικό άσυλο μπλόκαραν την πύλη εξόδου εγκλωβίζοντας μέσα στο κέντρο κράτησης για δύο ώρες μια νοσοκόμα και δύο κοινωνικούς λειτουργούς. Οι πρόσφυγες προέρχονταν από δύο ομάδες: οι πρώτοι είχαν συλληφθεί στις 30 Οκτωβρίου 2007 στο Portopalo και οι υπόλοιποι στις 23 Νοεμβρίου στο Agrigento. Η εξέταση των αιτήσεων των συλληφθέντων τον Οκτώβρη ξεκίνησε, μετά από κράτηση τριών μηνών, τον περασμένο Γενάρη, αλλά η διαδικασία διακόπηκε για τις 23 Μάη. Τώρα όμως αντιμετωπίζουν επιπλέον ποινή φυλάκισης 2 μηνών και 20 ημερών, παρόλο που η διαμαρτυρία τους ήταν νόμιμη, απόλυτα ειρηνική και διήρκεσε μόλις δύο ώρες. Στην Ιταλία οι ξένοι δεν έχουν δικαίωμα λόγου. Και όχι μόνο στην Ιταλία, αν κρίνουμε από τις κινητοποιήσεις των τελευταίων μηνών σε κέντρα κράτησης στη Γαλλία: απειθαρχία στις εντολές δεσμοφυλάκων και απεργίες πείνας που τιμωρήθηκαν με απελάσεις και ξυλοδαρμούς. Η οργάνωση MIGREUROP βρίσκεται σε τηλεφωνική επικοινωνία με τους φυλακσμένους μετανάστες. Διαβάστε περισσότερα στην ιστοσελίδα Migreurop-Pajol.

Αμήν.Ένας χρόνος φυλάκισης με αναστολή. Ο Pierre Wallez δεν μπορούσε να φανταστεί ότι μια προσευχή θα τον οδηγούσε εκεί. Όμως στην Αλγερία συμβαίνει ακόμα κι αυτό. Φταίνε οι "σύντροφοι", όπως αλγερινοί αποκάλεσαν τους αφρικανούς που περνούν τη χώρα τους χωρίς χαρτιά για να πάνε στο Μαρόκο κι από κει στην Ισπανία. Στις 26 Δεκεμβρίου ο γάλλος καθολικός ιερέας τέλεσε τη χριστουγεννιάτικη λειτουργία στους χριστιανούς πιστούς μιας παραγκούπολης έξω από τη Maghnia, αλγερινή πόλη λίγα χιλιόμετρα από τα μαροκινά σύνορα. Εκατοντάδες μετανάστες από την υποσαχάρια Αφρική ζουν εκεί προσωρινά μέχρι να φτάσουν στο Μαρόκο κι από κει στη Ceuta και τη Melilla. Εκεί βρίσκουν καταφύγιο όταν οι ένοπλες δυνάμεις του Μαρόκου τους συλλαμβάνουν και αμέσως τους διώχνουν και τους εγκαταλείπουν στην άλλη πλευρά των συνόρων στη μέση του πουθενά, όπως έγινε και την προηγούμενη εβδομάδα. Ο Wallez δεν τα αγνοούσε όλα αυτά. Επισκεπτόταν τις παραγκουπόλεις επί οκτώ χρόνια, προσπαθώντας να τους βοηθήσει. Εκείνη η επίσκεψη στις 26 Δεκεμβρίου έμελλε να είναι και η τελευταία του. Συνελήφθη στις 9 Ιανουαρίου. Το δικαστήριο του Οράν τον καταδίκασε για "τέλεση λειτουργίας σε μέρος που δεν είναι αναγνωρισμένο από την κυβέρνηση", έγκλημα που εισήχθη στη νομοθεσία με προεδρικό διάταγμα του Φεβρουαρίου 2008 για τη ρύθμιση και τον έλεγχο των 28 μη μουσουλμανικών θρησκευμάτων στη χώρα. Η ποινή του: ένας χρόνος φυλάκισης με αναστολή και πρόστιμο 200.000 αλγερινών διναρίων (περ. 2000 ευρώ). Πρόκειται για νομοθετική ακροβασία με στόχο την ποινικοποίηση της αλληλεγγύης. Σε αυτήν την υπόθεση δεν ενεπλάκη μόνον ο παπάς. Την ίδια μέρα ήταν μαζί του κι ένας αλγερινός γιατρός, του οποίου η υπόθεση επίσης κατέληξε σε δίκη. Του επιβλήθηκε ποινή δύο ετών και το ίδιο πρόστιμο με τον Wallez, με την κατηγορία ότι χρησιμοποίησε φάρμακα από το κέντρο υγείας της Maghnia για τη θεραπεία αρρώστων στην παραγκούπολη.

Μια φορά κι έναν καιρό υπήρχε το Δουβλίνο. Η Νορβηγία ανέστειλε τη Συνθήκη του Δουβλίνου ΙΙ με την Ελλάδα. Όλες οι εντολές επαναπροώθησης προς την Ελλάδα προσφύγων που ζητούν άσυλο έχουν παγώσει. Η Ελλάδα κατηγορείται ότι καταπατά τα δικαιώματα των προσφύγων. Η Συνθήκη του Δουβλίνου ΙΙ προβλέπει ότι το κράτος που είναι υπεύθυνο για τις αιτήσεις πολιτικού ασύλου από πολίτες τρίτης χώρας είναι η πρώτη χώρα από την οποία ο πολίτης εισήλθε στην ΕΕ. Οι κανονισμοί αυτοί ισχύουν από τον Σεπτέμβριο του 2003, αντικατέστησαν την πρώτη συνθήκη του Δουβλίνου που είχε συναφθεί το 1990 και εφαρμόζονται σε όλες τις χώρες της ΕΕ, στη Νορβηγία και την Ισλανδία, με χρόνο αναμονής που μπορεί να φτάσει τους δεκαοκτώ μήνες. Αγνοώντας τους κανονισμούς αυτούς, πολλοί πρόσφυγες που ζητούν άσυλο περνούν παράνομα από την Ελλάδα στην υπόλοιπη Ευρώπη, είτε για να επανασυνδεθούν με συγγενείς τους, είτε λόγω του κράτους προνοίας της Σκανδιναβίας. Η έκθεση Pro Asyl του Οκτωβρίου 2007 κατηγορεί την Ελλάδα για συστηματικές μαζικές συλλήψεις στα σύνορά της με την Τουρκία καθώς για για κακοποιήσεις και βασανιστήρια στα κέντρα κράτησης των νησιών του Αιγαίου. Οι κατηγορίες της Pro Asyl επιβεβαιώνονται και από μία έκθεση του τουρκικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας: 13 Αφγανοί που ζητούν άσυλο, ανάμεσά τους και οκτώ ανήλικοι, κατηγόρησαν την ελληνική ακτοφυλακή ότι εγκαταλείφθηκαν σε τουρκικά ύδατα στα ανοιχτά της Μυτιλήνης στις 7 Ιανουαρίου 2008. Τα δύο πιο μικρά αγόρια, 9 και 13 ετών αντίστοιχα, είπαν ότι οι λιμενοφύλακες τους ανάγκασαν να βγάλουν τα ρούχα τους και τους παράτησαν στο κρύο. Επίσης, οι λιμενικοί κατάσχεσαν κινητά τηλέφωνα και χρήματα των προσφύγων. Έκοψαν με μαχαίρια τις τσέπες και τις τσάντες τους για να ελέγξουν το περιεχόμενό τους. Και οι πρόσφυγες αναγκάστηκαν να επιστρέψουν στις τουρκικές ακτές με κίνδυνο της ζωής τους, αφού οι δύο βάρκες στις οποίες επέβαιναν είχαν τρυπηθεί από τους έλληνες λιμενικούς.

Χάος στην Πάτρα. Ενώ η Νορβηγία συνεχίζει τις έρευνες, η Ιταλία συνεχίζει να αρνείται τους πρόσφυγες από την Ελλάδα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, οι πρόσφυγες που συνελήφθησαν στο λιμάνι της Ανκόνα και στάλθηκαν πίσω στην Πάτρα ήταν τουλάχιστον 92. Εντωμεταξύ στην Πάτρα οι συλλήψεις και οι απελάσεις συνεχίζονται. Η αστυνομία, που είχε εισβάλει τον Γενάρη σε καταυλισμό όπου διαμένουν τουλάχιστον 700 πρόσφυγες, ανάμεσά τους πολλοί Αφγανοί και Κούρδοι, αναγκάστηκε να αναστείλει την καταστροφή του καταυλισμού μετά τη διαδήλωση της 30ής Γενάρη στην οποία συμμετείχαν τουλάχιστον 4000 άτομα. Οι συλλήψεις ωστόσο συνεχίζονται αν και με τρόπο λιγότερο φανερό. Σύμφωνα με τις αναφορές ελληνικών οργανώσεων καθημερινά συλλαμβάνονται γύρω στα πενήντα άτομα στους δρόμους της Πάτρας, στην περιοχή κοντά στο λιμάνι και στο δρόμο για την Αθήνα. Σύμφωνα με άλλες πηγές πολλοί πρόσφυγες θα πρέπει να έχουν μεταφερθεί σε κέντρα κράτησης στα βορειοανατολικά σύνορα με την Τουρκία, ειδικά μάλιστα στο Φυλάκιο της Βέννας για να απελαθούν στην Τουρκία. Δείτε το σχετικό video της εκπομπής "Un mondo a Colori".

Ευρώπη-Πακιστάν: εισιτήριο χωρίς επιστροφή. Η πρώτη πτήση τσάρτερ της ΕΕ με Πακιστανούς υπό απέλαση έφυγε στις 13 Φεβρουαρίου από το Παρίσι και σταμάτησε σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Μία μοναδική πτήση για όλους, στο όνομα της οικονομίας και της αποτελεσματικότητας, με ενδιάμεσες στάσεις στην Αγγλία, την Ολλανδία, την Ισπανία και τη Σλοβενία. Το γεγονός δημοσιοποιήθηκε από τη γαλλική εκκλησιαστική ΜΚΟ Cimade. Το αεροπλάνο έφυγε από τη Γαλλία με 27 Πακιστανούς πολίτες και 75 αστυνομικούς και γέμιζε σιγά σιγά με μετανάστες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του. Η Cimade στην καταγγελία της μιλά για "ενιαία μαζική απέλαση που παραβαίνει το άρθρο 4 του Τετάρτου πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Διακήρυξης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου". Ένα από τα πράγματα που αναφέρει η καταγγελία είναι η πολιτική κατάσταση στο Πακιστάν. "Να πάτε να ρωτήσετε τα θύματα των δολοφονικών επιθέσεων κατά την περίοδο των εκλογών στο Πακιστάν, αν η χώρα τους είναι ασφαλής!" - δήλωσε ο πρόεδρος της Λίγκας για τα δικαιώματα του Ανθρώπου (LdH) Jean-Pierre Dubois. "Αυτοί που υπέγραψαν τις απελάσεις δεν θα έστελναν τα παιδιά τους στο Πακιστάν". Ο Dubois τα λέει όλα: "Υπάρχουν δύο μέτρα και σταθμά για την προστασία των δικαιωμάτων των ανθρώπων: αυτά για τους ευρωπαίους και αυτά για τους ανεπιθύμητους. " Τι να προσθέσει κανείς; Η υποκρισία μιλά από μόνη της. Να μιλήσεις για τα 53,4 εκατομμύρια ευρώ με τα οποία η ΕΕ χρηματοδοτεί την πάταξη της παράνομης μετανάστευσης στην Τουρκία, όταν η Τουρκία τους δικούς της παράνομους τους βομβαρδίζει; Γιατί αυτοί που περνούν τα βουνά τους τουρκικού Κουρδιστάν, πεδίο μάχης σήμερα μεταξύ του τουρκικού στρατού και του PKK, είναι οι Κούρδοι πρόσφυγες από το Ιράκ, αλλά και οι Αφγανοί και οι Ιρανοί. Αν δεν ήταν σκουρόχρωμοι μπορεί και να τους αναγνωρίζαμε ως πρόσφυγες.

Η θάλασσα που χωρίζει.Κατά μήκος των συνόρων δεν υπάρχουν πρόσφυγες. Κι αν υπάρχουν, οι Βρυξέλλες πάντως δεν τους βλέπουν. Σύμφωνα με το φύλλο της 29ης Γενάρη, η επίσημη εφημερίδα της ΕΕ γράφει στη σελίδα 24 : "Τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία επαναπροώθησης μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας". Η Ουκρανία δεν είναι ασφαλής χώρα. Αυτό λέει η σκληρή αναφορά της ΜΚΟ Human Rights Watch με τίτλο On the Margins (στο περιθώριο) και το επιβεβαιώνει η αναφορά τoυ ECRE (Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες και τους Εξόριστους). Μιλούμε για την επαναπροώθηση προσφύγων από την Τσετσενία, το Ουζμπεκιστάν και το Πακιστάν. Για τις Βρυξέλλες όμως δεν υπάρχουν πρόσφυγες. Από την απόσταση της γραφειοκρατίας όλοι θεωρούνται παράνομοι. Στις δώδεκα σελίδες του πρόσφατου ανακοινωθέντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (13 Φλεβάρη 2008) σχετικά με την αξιολόγηση του μέλλοντος της επιχείρησης Frontex, η λέξη "πρόσφυγας" δεν αναφέρεται ούτε μια φορά. Το μόνο που έχει να πει είναι ότι "η Frontex έχει επιτύχει συμφωνίες συνεργασίας με τη συνοριακή αστυνομία σε Ρωσία, Ουκρανία και Ελβετία. Οι διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία βρίσκονται σε καλό σημείο. Το διοικητικό συμβούλιο έχει στείλει απεσταλμένους για να διαπραγματευθούν συμφωνίες με την ΠΓΔΜ, την Τουρκία, την Αίγυπτο, τη Λιβύη, το Μαρόκο, τη Μαυριτανία, τη Σενεγάλη, το Πράσινο Ακρωτήρι, τη Μολδαβία και τη Γεωργία." Κατά μήκος των συνόρων δεν υπάρχουν πρόσφυγες και σίγουρα δεν υπάρχουν ανήλικοι πρόσφυγες, αν κρίνουμε από τις συνεχιζόμενες απελάσεις ανηλίκων από τη Ceuta προς το Μαρόκο για τις οποίες ο πρώην κυβερνήτης της πόλης διώκεται ποινικά. Στα ευρωπαϊκά σύνορα δεν υπάρχουν άνθρωποι που χρειάζονται βοήθεια, μόνον ορδές βαρβάρων. Γι' αυτό η Μεσόγειος, μια θάλασσα ανάμεσα σε πολλές χώρες, αντί να τις ενώνει όλο και περισσότερο τις χωρίζει, μετατρέποντας έναν θαλάσσιο δρόμο επικοινωνίας σε οχυρωματική γραμμή, απειλώντας να τινάξει στον αέρα τη "Δήλωση της Βαρκελώνης για την ευρωμεσογειακή εταιρική σχέση". Τελικά, η μοναδική συνεργασία που φαντάζονται οι κυβερνήσεις στο χώρο της Μεσογείου είναι η συνεργασία για την εναντίωση στους πρόσφυγες και όχι, όπως ευαγγελίζονται, για την οικονομική ανάπτυξη.

translated by Nikos Nikolaidis and Lia Yoka